HZ. MUHAMMED’İN HAYATI BÖLÜM 10

(DİYANET KAYNAKLARINDAN ÖZET)

YAHUDİLERLE İLİŞKİLER

Benî Kaynukâ Savaşı

• Benî Kaynukâ: Hz. Peygamber’in Medine’den sürdüğü Yahudi kabilesi.
• Yahudiler Medine Sözleşmesi’ne zamanla aykırı davranmaya başlamışlardı.
• Müslümanlara karşı cephe aldılar.
• Yahudiler Müslümanlara karşı kin ve hasetlerini iyice açığa vurmaya başlamışlardı.
• Yahudi kabilesi BENî KAYNUKÂ çarşısına giden bir Müslüman kadının tacize uğraması ve yardıma gelen sahabînin, taciz eden Yahudi’yi öldürmesi ve kendisinin de oradaki Yahudilerce şehit edilmesi üzerine antlaşma bozulmuş oldu.
• Yahudiler “Biz savaşa hazırız.” diye Peygamberimize meydan okudular.
• Hicretin 2. Yılında İslâm ordusu Benî Kaynukâ’yı kuşattı. Kuşatma 15 gün sürdü.
• Diğer Yahudilerden yardım göremeyen Benî Kaynukâ teslim oldu.
• Antlaşmayı bozdukları ve vatana ihanet ettikleri için büyük bir ceza gerekiyordu.
• Kaynukâ oğullarının daha önce HAZREC kabilesi ile antlaşması vardı.
• Hazrec kabile reisi Abdullah b. Übey bunu ileri sürdü ve onlar adına af istedi.
• Böylece 700 kişilik Kaynukâ Yahudileri Medine’den Suriye’ye sürüldü.
• Ganimetin beşte biri devlet hazinesine ayrıldı. Geri kalanı gazilere paylaştırıldı.
• Kaynukâlıların toprakları da topraksız Müslümanlara verildi.
• HAZREC: Medine’de ensarın mensup olduğu Kahtânî asıllı meşhur iki Arap kabilesinden biri.

Benî Nadîr Savaşı

• Benî Nadir: Hicretten sonra Medine’den sürülen ikinci Yahudi kabilesi.
• Beni Nadîr Medine Sözleşmesi’ne EVS kabilesinin müttefiki olarak katılmıştı.
• Bedir Gazvesi’nden sonra, Benî Kaynukâ’nın Suriye’ye sürülmesiyle Müslümanlara karşı düşmanlık yapmaya başladılar.
• Güçlü kabile şairi Ka’b b. Eşref, şiirleriyle Peygamberimizi ve ashabını hivcediyordu. Ayrıca Mekke’ye giderek Ebû Süfyan ve diğer müşrikleri Müslümanlara karşı kışkırtıyordu. Müslümanların hanımları için aşk şiirleri okuyordu.
• Hz. Peygamber buna bir son verilmesini istedi.
• Bunun üzerine Muhammed b. Mesleme birkaç arkadaşıyla birlikte Ka’b b. Eşref’i ortadan kaldırdı. (624)
• Uhud Savaşında Benî Nadîr kabilesi müşrikleri kışkırtmıştı. Zaman zaman Peygamberimize suikast girişiminde bulunmuşlardı.
• Hz. Peygamber birkaç defa Benî Nadîr kabilesini uyardı ve ama sonuç alamadı.
• Peygamberimiz ortak ödenmesi gereken bir diyet konusu için görüşmek üzere Hz. Ebû Bekir, Hz. Ali, Hz. Ömer ile birlikte Benî Nadîr Yahudilerine gitti.
• Peygamberimizi iyi karşıladılar.
• Ama Peygamberimizin oturduğu yere damdan taş yuvarlayarak onu öldürmek istediler.
• Peygamberimiz durumu fark etti ve oradan ayrıldı.
• Bu suikast girişimiyle Medine Antlaşması açıkça ihlal edilmiş oldu.
• Peygamberimiz kabileye 10 gün içinde şehri terk etmeleri konusunda haber gönderdi.
• Nadîroğulları şehri terk etmek için hazırlığa başlamışlardı.
• Münafık Abdullah b. Übey kendilerine yardım edeceğini söyledi ve onları vazgeçirdi.
• Peygamberimiz de onları kuşatarak antlaşmaya davet etti.
• Önceleri direnen Yahudiler 15 gün kuşatma sonunda alabildikleri mallarıyla birlikte, kadın ve çocukları da alarak 600 deve yükü ile Medine’yi terk etmek zorunda kaldılar.
• Bir kısmı HAYBER’e bir kısmı da SURİYE’ye gidip EZRİÂT’a yerleşti.

BENî KURAYZA SAVAŞI

• Benî Kurayza: Hz. Peygamber ile savaşan Medineli Yahudi kabilesi.
• Benî Kaynukâ ve Benî Nadîr sürülünce Medine’de sadece Benî Kurayza Yahudileri kalmıştı.
• Medine Sözleşmesi’ne göre şehrin savunmasına katılması gereken Benî Kurayza Yahudileri, Hendek Gazvesi’nde bu şartı ihlal etmiş ve Hayber’e yerleşen Benî Nadîr’in reisi Huyey b. Ahtab’ın etkisiyle onlarla ittifak kurmuşlardı.
• Hendek Gazvesi’nde Peygamberimiz, Benî Kurayza’nın ikamet ettiği yere hendek kazdırmamış, ayrıca hendek kazılırken kazma-kürek gibi malzemelerin bir kısmını Benî Kurayza’dan temin etmişti.
• Savaşın en kritik anında Benî Kurayza’nın ihaneti, Müslümanları zor durumda bırakmıştı.
• Savaştan sonra evine dönen Peygamberimiz vahiy üzerine Bilâl-i Habeşî’yi çağırmış ve ashabına ikindi namazını Benî Kurayza topraklarında kılmalarını duyurmasını emretmişti.
• Ardından zırhını giydi, silahlarını kuşandı ve atına bindi.
• Sancağı Hz. Ali’ye verdi ve öncü birliklerle gönderdi.
• Kendisi de Medine’de Abdullah b. Ümmü Mektûm’u vekil bıraktı. Süvari ve piyade birlikleriyle sefere çıktı. (627)
• Hz. Ali, Benî Kurayza kaleleri önüne varmıştı. Burada Peygamberimize ve hanımlarına çok kötü sözler söylediklerini duydu.
• Hz. Ali, Peygamberimiz üzülmesin diye buraya gelmemesini istedi. Ama Peygamberimiz Hz. Musa’nın daha ağır durumlarla karşılaştığını hatırlattı ve oraya gelmesi hâlinde hiçbir şey söyleyemeyeceklerini ifade edip kalelere kadar ilerledi.
• Peygamberimiz burada Yahudi ileri gelenlerine seslendi ve onları İslâm’a davet etti.
• Olumsuz cevap vermeleri üzerine, Allah ve Resûl’ünün emrine razı olup kalelerden inmelerini, teslim olmalarını istedi. Yine kabul etmediler ve çatışma başladı.
• 15-25 gün kadar kuşatma devam etti.
• Karşılıklı ok ve taş atışları yaşandı.
• Müslümanlar 3 bin savaşçı ve 36 süvariden oluşuyordu.
• Benî Kurayza ise 600-700 civarındaydı.
• Münafıklar da Benî Kurayza’ya teslim olmayın size yardım edeceğiz diye sözler veriyorlardı.
• Yahudiler kuşatmada çaresiz kalmıştı ve münafıklardan da vaat edilen yardımı görememişlerdi.
• En sonunda Peygamberimizle müzakerelerde bulunmaya karar verdiler.
• Benî Nadîr’in şartlarıyla, yani mal ve silahlarını bırakıp birer deve yükü ile Medine’den ayrılmayı önerdiler.
• Peygamberimiz iki yıl önce müsamaha gösterip serbest bıraktığı Benî Nadîr’in Hendek Gazvesi’nde düşman safında yer aldığını gördüğünden bu teklifi kabul etmedi.
• Kayıtsız şartsız teslim olabileceklerini söyledi.
• Benî Kurayza da hükme razı oldu ve teslim oldular.
• Benî Kurayza “Bizim hakkımızda Sa’d karar versin.” dediler.
• EVS Kabilesinden Sa’d b. Mu’az hasta yatağından kaldırılıp hakemlik için Peygamberimizin karargâhına getirildi.
• Sa’d; buluğ çağındaki erkeklerin idamına, kadın ve çocukların esir alınmasına, malların ise ganimet statüsüne tabi tutulmasına karar verdi.

HAYBER’İN FETHİ

• HAYBER: Hicaz’da Medine-Suriye yolu üzerinde bulunan eski bir ticaret ve ziraat merkezi.
• Burada Yahudiler yaşamaktaydı.
• Peygamberimiz Mekkelilerle Hudeybiye Antlaşması imzaladıktan sonra Hayber’in Müslümanlar için tehlike olduğunu düşünmeye başlamıştı.
• Medine’de sürülen Benî Nadîr Yahudileri buradaki soydaşlarıyla birlikte Medine’ye karşı düşmanlık faaliyeti içindeydi.
• Mekkeli müşriklerle ve bazı Arap kabileleriyle ittifak içindelerdi.
• Peygamberimiz Hudeybiye’den dönünce Hayber üzerine yürümeye karar verdi ve 200’ü süvari 1600 kişilik kuvvetle Medine’den ayrıldı.
• Hayberliler haber aldı ve hazırlıklara başladı.
• Rivayetlere göre 20 bin veya 10 bin savaşçıları vardı. Kaleleri çok sağlamdı. Silah ve cephaneleri boldu.
• Mücadele 1 ay kadar sürdü. Oldukça zorlu ve çetindi.
• Kuşatma sonunda Hayber’deki 7 müstahkem kalenin dördü savaşla, üçü sulh yoluyla ele geçirildi.
• Hz. Ali en büyük Hayber lalesi KAMÛS’u ele geçirdi.
• Bu savaşta 93 Yahudi öldürüldü.
• 15-20 Müslüman şehit oldu.
• Peygamberimiz Hayber Yahudilerini bağışladı ve şehri terk etmelerine izin verdi.
• Onlar da hurma yetiştirilen arazilerinde yarıcı (%50 hisse) olarak kalmalarına müsaade istediler.
• Peygamberimiz bu teklifi kabul etti.
• Hayber’den sonra Vâdilkurâ ve Fedek halkıyla da benzer anlaşmalar yapıldı.
• Hayber’de çok sayıda hayvan, ev eşyası ve tekstil ürünleriyle mücevherat ele geçirildi.
• Ganimetler arasındaki TEVRAT nüshaları Peygamberimiz tarafından sahiplerine iade edildi.
• Kuşatma sırasında bir Yahudinin kölesi olan YESÂR isimli zenci bir çoban Peygamberimizin huzuruna gelerek İslâm hakkında bilgi aldı ve iman etti. Müslümanlar tarafına geçti.
• YÂSER güttüğü koyunların emanet olduğu bilinciyle Peygamberimize ne yapacağını sordu.
• Peygamberimiz YÂSER’e, İslâm’da emanete riayeti anlattı ve sürüyü sahibinin kalesine doğru sürerek serbest bırakmasını emretti. YÂSER de öyle yaptı.
• YÂSER daha sonra dönüp mücahitlerle savaşa katıldı. Kısa süre sonra şehid oldu.
• Peygamberimiz ashabına şehidin cennetlik olduğunu bildirdi.
• Böylece Müslüman olduktan sonra bir vakit bile namaz kılma imkânı olmadan şehid düşen çoban ashap arasında “Hiç namaz kılmadan cennete giren kişi kimdir?” sorusunun cevabı olarak akıllarda yer etti.
• Hayber Fethi’nden sonra Yahudi hanımlarından biri Zeyneb bint Hâris bir koyun kesip ziyafet vererek Peygamberimizi davet etti. Asıl maksadı zehirlemekti.
• Peygamberimiz Bişr b. Berâ ile davete katıldı.
• İlk lokmada zehir olduğunu anlayan Peygamberimiz lokmayı yutmadan çıkardı. Ama yanındaki Bişr b. Berâ zehirlenerek öldü.
• Peygamberimiz Hayber esirleri arasında bulunan Yahudi reislerinden Huyey b. Ahtab’ın kızı Safiyye’yi azat edip eş olarak almıştır.

• VÂDİLKURÂ: Medine’nin kuzeybatısında eski bir ziraat bölgesi.
• FEDEK: Hayber’in fethinden sonra barış yoluyla alınan ve yarısı Hz. Peygamber’e tahsis edilen köy.
• ZEYNEB BİNT HÂRİS: Hayber Gazvesi’nin ardından Resûl-i Ekrem’i zehirlemeye kalkışan Yahudi kadın.
• SAFİYYE: Hz. Peygamber’in hanımı. Akıllı, faziletli, ibadete düşkün, yumuşak huylu, cesur ve cömert bir hanımdı. Sağlığında evini sadaka olarak vermiştir.

ÖNEMLİ NOT: Burada yazılanlar şahsi kanaat ve kulaktan dolma bilgiler değildir. Kitaplardan çıkartılan özetlerdir.

KAYNAK:

HZ. MUHAMMED’İN HAYATI, PROF. DR. CASİM AVCI – MEVLANA İDRİS, DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI YAYINLARI;

TÜRKİYE DİYANET VAKFI İSLAM ANSİKLOPEDİSİ.

https://kuran.diyanet.gov.tr